VİTRAY NEDİR NASIL YAPILIR CAM SANATI

 

 
VİTRAY NASIL YAPILIR-

Cam Süsleme Sanatında 5 Teknik

Vitray, köklü geçmişiyle çeşitli kültürlerde şekillendiği için farklı kullanım şekli ve tekniklere sahip. İlk bilinen cam kesim tekniği önceden cam üzerine tebeşir ile çizilen desenin ucu ısıtılmış bir demir parçası ile kesilmesi tekniğiydi. Kesim sırasında camın soğuması için su ile ıslatılıyor ve işlem cam iyice kırılana kadar devam ediyordu. Daha sonra Vitray ustaları daha küçük parçaları elde etmek için kükürt tekniği ile kesim yapmaya başladılar. Kesilen parçalar temizlenip kesim şekline göre tutkal kullanılmadan yapıştırılıyordu. Sonra cam üzerine desen işleniyordu. Bezeme bitince camlar kurşun içine gömülürdü. Yani, H kesitindeki kurşun çubukların arasına yerleştiriliyor ve lehim ile kurşunlar kalaylanarak camlar sabitlenirdi. Bilinen geleneksel yöntemlerin dışında farklı bir yöntem bulan Lois Comfort Tiffany, kendi ismiyle anılan vitray tekniğini geliştirdi. Kurşun çubuklar yerine bakır folyo şeritler bu teknikle kullanıldı.

Cam süsleme(Vitray) teknikleri Cam süsleme sanatında uygulanan 5 teknik var:

Mozaik vitray: Mozaik vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; beyaz cam materyalleri,
transparan cam vitray boyası, siyah cam vitray boyası, fırça, siyah kontur, 40*30* mat cam


40*30 ebatlarında olan camın mat tarafına siyah konturla eskiz çizilir, çizilen eskizin içi fırça

yardımı ile transparan cam vitray boyası ile boyanır. Boyanan bölgelere camlar serpiştirilir ve

kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra eskiz siyah cam vitray boyasıyla boyanır. Bir süre daha kuruduktan sonra çerçeve yapılır.

Macunlu vitray: Macunlu vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; yapılacak yerin ebadı kadar cam alınır, selülozik vernik, selülozik tiner, renkli camlar, elmas, macun, ispirtolu kalem, pense ve silikon Öncelikle eskiz çizilir ve renklendirilir.

Eskiz camın altına yerleştirilir.

Rengine göre cam alınır, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardımı ile cam çizilen yerden kesilir.

Fazla parçalar pense ile alınır ve kesilen cam yerine koyulur.

Bütün parçalar bu şekilde kesildikten sonra renkli camlar selülozik vernikle camdaki yerlerine yapıştırılır.

Bu işlem de bittikten sonra camların araları macun ile doldurulur.

Macun kuruduktan sonra selülozik tinerle silinir.

Biten cam yapılan yere silikonla yapıştırılır.

Renkli camlar bu iki camın arasında kalır.

Kurşunlu vitray: Kurşunlu vitrayın yapımı için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas,

ispirtolu kalem, pense, havya, kurşun, pamuk, lehim, selülozik tiner

Öncelikle eskiz çizilir ve renklendirilir.

Çizilen eskiz masa üstünde sabitleştirilir, bir köşesi iki kurşunla havya yardımı ile lehim yapılır.

Rengine göre camlar alınır, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardımı ile cam çizilen yerden 1,5 mm dıştan kesilir.

Fazla parçalar pense ile alınır ve cam kurşuna yerleştirilir.

Açıkta kalan kısmı da kurşunla birleştirilip lehim yapılır.

Lehim yapılan yer pamuk yardımıyla silinir.

Işlem bu şekilde devam eder.

Biten cam selülozik tinerle silinir ve yapılan yere yapıştırılır.

Boyalı vitray: Boyalı vitray için gerekli olan malzemeler; cam vitray boyaları, fırça, kontür

Eskiz çizilir ve renklendirilir. Eskiz camın altına yerleştirilir ve kontür ile çizilir. Daha sonra oluşturulan renkler boyanır ve işlem biter.

Boyalı vitrayın başka bir tekniği de var. Yukarıdaki malzemeler aynen kullanılıyor. Ancak cam

vitray boyası yerine fuxy cam vitray boyası ve leitz (şeffaf dosya)...

Eskiz çizilir ve renklendirilir. Çizilen eskizin üzerine leitz yerleştirilir. Kontürle eskiz üzerinden geçilir.

Kuruduktan sonra fuxy boya ile renklendirilir. 4-5 saat kuruduktan sonra eskiz leitz üzerinden

çıkartılır. Istenilen yere yapıştırılır.

Tifani: Tifani'nin yapımı için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas, ispirtolu kalem, pense, havya, bakır folyo, lehim

Eskiz çizilir ve renklendirilir.

Çizilen eskiz sabitleştirilir.

Rengine göre camlar alınır, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardımıyla cam çizilen yerden kesilir.

Fazla parçalar pense ile alınır.

Camın kenarları bakır folyo ile kaplanır.

Bütün parçalar bittikten sonra camlar birbirine havya yardımıyla lehimlenir.

Biten cam papılan yere yapıştırılır.